ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ
Το θέμα αυτό έχει μεγάλη σημασία για την ανατροφή των παιδιών, διότι αφορά την ισορροπία και την αξιοπιστία της οικογενειακής εστίας. Μια σταθερή οικογένεια σχετίζεται με την σταθερότητα και την ισχύ του χαρακτήρα των γονιών, πράγμα που αντανακλά στο αίσθημα ασφάλειας και σεβασμού στην ψυχή των παιδιών. Όταν ο οποιοσδήποτε εκτός οικογένειας, μπορεί να έρθει και να μοιράζει διαταγές στους γονείς, για θέματα που αφορούν ένα σπίτι που δεν είναι δικό του, αυτό σημαίνει ότι οι ίδιοι οι γονείς έχουν καταντήσει πλέον, όπως θα λέγαμε αστειευόμενοι, "υποδιοικητές του εαυτού τους". Η οικογένεια είναι ένα "ξέφραγκο αμπέλι" και τα παιδιά το αισθάνονται αυτό. Όταν λέμε για κάποιον εκτός οικογένειας εννοούμε όλους εκτός των γονιών. Το οικογενειακό κύτταρο αποτελείται από τους γονείς και τα παιδιά. Όλοι οι υπόλοιποι, παππούδες, γιαγιάδες, θείοι, ξαδέλφια, είναι ο ευρύτερος οικογενειακός κύκλος μας και κατά την γνώμη μου δεν έχουν και δεν πρέπει να τους δοθεί καμία εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις, αντί για τους γονείς.
Θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί υπάρχουν συνεχείς τριβές μεταξύ ενός ζευγαριού και ατόμων του ευρύτερου οικογενειακού τους κύκλου. Γιατί ανακατεύονται τόσοι πολλοί στην προσωπική ζωή του ζεύγους, στο σπίτι τους, στο που θα βάλουν τα έπιπλά τους, στο πως θα φροντίσουν και πως θα αναθρέψουν τα παιδιά τους. Για να καταλάβουμε γιατί συμβαίνουν όλα αυτά, πρέπει να απαντήσουμε με απόλυτη ειλικρίνεια στην εξής ερώτηση: Αισθάνομαι σίγουρος ότι έχω τα προσόντα να δημιουργήσω δική μου οικογένεια; Μπορώ να ζήσω χωρίς την συνεχή υλική και συναισθηματική στήριξη των γονιών μου;
Εδώ λοιπόν βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Στην ανασφάλεια, στην ανωριμότητα. (Καλό είναι βέβαια να υπάρχει και οικονομική ανεξαρτησία, γιατί η βοήθεια που θα πάρετε από τους συγγενείς σας, μπορεί κάποτε να σας ζητηθεί πίσω με την μορφή ποικίλων ανταλλαγμάτων. Μπορεί να σας ζητηθεί να κάνετε αυτό που σας λένε, είτε για να σας βοηθήσουν, είτε αναδρομικά. Σπάνια θα βρείτε άνθρωπο να σας βοηθήσει χωρίς να σας ζητήσει να τον υπακούσετε σε ό,τι του "καπνίσει", χωρίς να απαιτήσει να αναθρέψετε τα παιδιά σας όπως θέλει αυτός. Και γιατί να μην το κάνει; Αφού σας πληρώνει). Φανταστείτε μια γυναίκα που δεν έχει ωριμάσει πλήρως σαν προσωπικότητα. Παρ' όλα αυτά παντρεύτηκε και έγινε μητέρα, κάνοντας δικά της παιδιά. Η ανασφάλεια που αισθάνεται, η έλλειψη αυτοπεποίθησης, θα την αναγκάσει ασυναίσθητα να ζητήσει την υποστήριξη της δικής της μητέρας. Αυτό συνήθως δεν λέγεται ευθέως, αλλά με μηνύματα της γλώσσας του σώματος και του τόνου της φωνής. Εκπέμπει υποσυνείδητα μηνύματα ανασφάλειας τα οποία η μητέρα της αποκωδικοποιεί, ασυναίσθητα και αυτή ,και να την καθημερινά μέσα στο σπίτι της κόρης της, για να την "σώσει". Στην ουσία την έχει καλέσει η ίδια η κόρη της, χωρίς όμως τις περισσότερες φορές να της το πει με λόγια. Η μητέρα λοιπόν της γυναίκας αυτής, εμφανίζεται στο σπίτι της κόρης της σαν σωτήρας της. Όχι μόνο την "βοηθάει" γιατί πιστεύει ότι δεν είναι άξια, αλλά αναπτύσσει και μια έχθρα ενάντια στον γαμπρό της, ο οποίος όχι απλώς την πήρε από κοντά της, αλλά την βασανίζει επίσης, αφήνοντάς την έγκυο, έχοντας απαιτήσεις από αυτήν, φορτώνοντάς την με υποχρεώσεις. Η κόρη λοιπόν είναι ανάξια και θύμα επιπλέον. Και ο γαμπρός είναι ο θύτης. Αναγνωρίζετε εδώ το σύνδρομο της πεθεράς;
Να λοιπόν το μεγάλο μυστικό. Η πεθερά σας δεν ανακατεύεται από μόνη της, αλλά της το επιτρέπει η κόρη της, δηλαδή η γυναίκα σας. Η γυναίκα σας της έχει δώσει όλα αυτά τα δικαιώματα, υποσυνείδητα ασφαλώς, γιατί δεν έχει ωριμάσει αρκετά για να γίνει σύζυγος και μητέρα. Εσείς δεν μπορείτε να "συμμαζέψετε" την πεθερά σας, γιατί ενεργεί από θέση ισχύος. "Αφού με χρειάζεται η κόρη μου. Εσύ τι ανακατεύεσαι;" Μην χάνετε λοιπόν τον χρόνο σας συζητώντας και μαλώνοντας με την πεθερά σας. Την συζήτηση αυτή πρέπει να την κάνετε με την γυναίκα σας. Αυτή είναι το κλειδί. Επίσης εξετάστε πολύ καλά την δική σας μητέρα, μήπως οι δικές σας ανασφάλειες την έχουν παρασύρει στο σπίτι σας και την έχουν διορίσει αφεντικό της γυναίκας σας. Τότε η γυναίκα σας είναι που χάνει τον χρόνο της μαλώνοντας με την πεθερά της. Πρέπει να συζητήσει μαζί σας.
Υπάρχουν πολλοί που θα σας πουν ότι λένε συνεχώς στην δική τους μητέρα να μην ανακατεύεται, αλλά αυτή επιμένει. Και ερωτώ εγώ: Αφού της το λετε συνέχεια γιατί δεν το σέβεται; Είστε σίγουρος ότι της το λετε; Τι θέλω να πω. Μπορεί εμείς να λέμε με τα λόγια "όχι", όμως το συναίσθημα που συνοδεύει αυτό το όχι, να λεει "ναι". Ενδέχεται οι κεραίες της μητέρας σας να συλλαμβάνουν αυτό το "ναι" του συναισθήματός σας, που κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Είναι η μητρική διαίσθηση, που έχει σκοπό να προστατεύσει τα παιδιά της (αν και εδώ είναι παραποιημένη) και συλλαμβάνει αυτά τα κρυμμένα μηνύματα. Να ένα καλό κριτήριο για το αν είστε ανασφαλής. Ασχετα με το τι εσείς πιστεύετε για τον εαυτό σας, αν η μητέρα σας δεν σας ακούει και συνεχίζει να ανακατεύεται στην οικογένειά σας, τότε είστε ανασφαλής. Εσείς της λετε να σας αφήσει ήσυχους, αλλά το εκπεμπόμενο συναίσθημά σας είναι μια έκκληση για βοήθεια. Το όχι σας είναι ξεψυχισμένο και τα μηνύματα που στέλνετε είναι αντιφατικά.
Συνοψίζω το σκεπτικό μου. Κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την πεθερά του, γιατί αυτή ανακατεύεται με "εξουσιοδότηση" του ανασφαλούς και ανώριμου παιδιού της. Το πρόβλημα δεν επιλύεται με διαμάχες, αλλά μόνο αν ωριμάσει το παιδί της και "σταματήσει" την δική του μητέρα. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για την δική του οικογενειακή πλευρά. Εγώ θα πρέπει να δώσω το σαφές μήνυμα στην μητέρα μου, στον πατέρα μου, στους υπόλοιπους εξ' αίματος συγγενείς μου, ότι είμαι ικανός να διευθύνω την προσωπική μου ζωή και αν χρειαστώ κάποια βοήθεια, θα την ζητήσω εγώ ο ίδιος. Έτσι θα σταματήσω τις επεμβάσεις από την δική μου οικογένεια, αν είμαι βέβαια απολύτως ξεκαθαρισμένος με τον εαυτό μου, γεμάτος αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Αν κάνει το ίδιο και η γυναίκα μου από την δική της πλευρά, τότε η πόρτα του σπιτιού μας θα κλείσει για όλες τις προσπάθειες των επίδοξων αφεντικών μας και θα είναι ανοικτή μόνο για επισκέπτες, συγγενείς ή φίλους, που θα σεβαστούν τους κανόνες που θα θέσουμε στο σπίτι μας εμείς και κανένας άλλος. Θα σεβαστούν το γεγονός ότι βρίσκονται σε ένα ξένο σπίτι, σε μια ξένη οικογένεια, που ζουν παιδιά που δεν είναι δικά τους. Ακούγεται σκληρό, αλλά έτσι είναι. Αν τα παιδιά μου παντρευτούν, τότε θα δημιουργήσουν δική τους οικογένεια στην οποία δεν θα έχω θέση, παρά μόνο ως παππούς. Τα παιδιά των παιδιών μου δεν είναι δύο φορές παιδιά μου, όπως λέγεται, αλλά μόνο μισή φορά. Εγώ δεν είμαι "υπερπατέρας" τους, αλλά ο παππούς τους. Ιεραρχικά κάτω από τους φυσικούς τους γονείς. Άρα πρέπει να μπω στην θέση μου από μόνος μου. Η θέση μου είναι παππούς και επισκέπτης. Τίποτα περισσότερο. Αν δεν μπω στην θέση που μου ανήκει, τότε ή θα μετατραπώ σε έναν δυνάστη, αποδεικνύοντας ότι δεν έχω αναθρέψει σωστά τα παιδιά μου γιατί εύκολα υποδουλώνονται, ή θα με βάλει στην θέση μου το ίδιο μου το παιδί και αυτό δεν θα μου αρέσει καθόλου. Ο κύκλος μου ως πατέρας ανήλικου παιδιού κλείνει και ανοίγει ένας νέος κύκλος, πατέρα ενήλικου ανθρώπου και ενδεχομένως κύκλος παππού. Εδώ οι ευθύνες είναι πολύ λιγότερες και η εξουσία μηδαμινή. Δεν ζει πλέον το παιδί μας στο δικό μας σπίτι, όπου διατάζουμε εμείς, αλλά έχει δημιουργήσει το δικό του. Εκεί έχει όλη την ευθύνη και εμείς δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να μπαίνουμε με έναν αέρα εξουσίας, αλλά με σκυμμένο το κεφάλι, σεβόμενοι τον ιερό χώρο της δικής του οικογένειας.
Όλα αυτά τα οικογενειακά προβλήματα και οι διαμάχες που διαιωνίζονται, όπου προσπαθούμε να προασπίσουμε την ανεξαρτησία της οικογένειάς μας, το δικαίωμά μας να παίρνουμε εμείς τις αποφάσεις μέσα στο σπίτι μας, αλλά οι παρείσακτοι δεν λένε να σταματήσουν να επεμβαίνουν, οφείλονται στο ότι εκπέμπουμε χλιαρά και αντιφατικά μηνύματα. Το όχι μας δεν είναι αρκετά αποφασιστικό, γιατί υπονομεύεται από την ίδια μας την ανασφάλεια και ενώ προσπαθούμε να ανακτήσουμε τα δικαιώματά μας, ταυτόχρονα το συναισθηματικό μήνυμα που εκπέμπουμε είναι ακριβώς το αντίθετο. Δεν αξίζω, δεν μπορώ, ελάτε να αποφασίσετε εσείς αντί για μένα. Και φυσικά όλοι εκείνοι που δεν έχουν με τι να ασχοληθούν στην ζωή τους, βρίσκουν την ευκαιρία να διοικήσουν μια οικογένεια που δεν είναι δική τους. Εδώ βέβαια θέλει πολύ προσοχή μήπως και εμείς είμαστε ένας τέτοιος άνθρωπος, που έχει την παρασιτική νοοτροπία να εισβάλει σε ξένο χώρο, για να νοιώσει ότι είναι κάποιος. Μήπως έχουμε υψώσει τις "κεραίες" μας και ψάχνουμε πυρετωδώς, για ρήγματα στις άμυνες των άλλων ανθρώπων, προκειμένου να απομυζήσουμε την δική τους ζωή, γιατί δεν έχουμε δική μας; Και πως θα έχουμε δική μας ζωή, όταν δεν έχουμε δικό μας εαυτό; Ζούμε μήπως μέσω των άλλων; Έχουμε προσκολληθεί στην δική τους ζωή; Αισθανόμαστε ότι για να αξίζουμε κάτι πρέπει οι άλλοι να μας δίνουν οπωσδήποτε σημασία;
Εδώ λοιπόν είναι το τελικό συμπέρασμα για την προέλευση και για την θεραπεία όλων αυτών των καταστάσεων. Όταν έχουμε δικό μας εαυτό - πράγμα που φαίνεται από την γνήσια αυτοπεποίθησή μας και από τον σεβασμό που δείχνουμε στον προσωπικό "χώρο" των άλλων, αλλά και στον δικό μας - όλοι οι εισβολείς, οι συγγενείς μας και η πεθερά μας θα αντιμετωπιστούν εύκολα. Επίσης θα αποφύγουμε στο μέλλον να μετατραπούμε εμείς οι ίδιοι πλέον σε κακιά πεθερά. Είναι θέμα ξεκαθαρίσματος με τον εαυτό μας. Και όπως έχει ειπωθεί κάπου: Το όχι να είναι όχι και το ναι, ναι.
Έχει μεγάλη σημασία για τα παιδιά μας, αλλά και για μας, να είμαστε πάντοτε στην θέση μας. Αφού είμαστε γονείς, ας είμαστε γονείς. Θα συμπεριφερόμαστε σαν γονείς, θα παίρνουμε εμείς τις αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε. Δεν θα τις πάρουν οι άλλοι. Αν είμαστε παιδιά, τότε ας συμπεριφερόμαστε ανάλογα με την ηλικία μας. Ένας τριαντάχρονος δεν είναι φυσιολογικό να χρειάζεται συνεχώς την ηθική υποστήριξη των γονιών του, σαν να είναι δεκάχρονο παιδί. Πρέπει να ωριμάσει και να "μπει" στον ρόλο της ηλικίας του, ανάλογα πάντα με την ιδιοσυγκρασία του και τις συνθήκες της ζωής του. Αν το καταφέρουμε αυτό θα διαπιστώσουμε ότι δεν χρειάζεται να υπερασπιζόμαστε συνεχώς τον εαυτό μας. Η ίδια μας η στάση θα μεταδίδει το σωστό μήνυμα στο περιβάλλον μας και θα γινόμαστε σεβαστοί, χωρίς διαμάχες και χωρίς ιδιαίτερο αγώνα. Τα παιδιά μας θα το αισθανθούν αυτό, προς μεγάλη τους ανακούφιση, γιατί να ξέρετε ότι δεν χρειάζονται άλλους συνομήλικους φίλους με ανώριμη συμπεριφορά. Έχουν πολλούς τέτοιους, γιατί είναι παιδιά. Χρειάζονται όμως ώριμους γονείς.
Ως γονείς πρέπει να αποφύγουμε το εξής λάθος, που οι περισσότεροι το κάνουν χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να γίνουν ανεξάρτητοι άνθρωποι, να ζήσουν την δική τους ζωή, όπως είναι το σωστό. Δηλαδή με το ένα χέρι τα σπρώχνουμε ώστε κάποτε να μπορέσουν να φύγουν, με το άλλο όμως χέρι τα κρατάμε και δεν λέμε να τα αφήσουμε. Το κράτημα αυτό στην πράξη είναι ο εμβολιασμός τους με το αίσθημα της ανασφάλειας, με τον προγραμματισμό ότι πάντα θα μας χρειάζονται. Αυτό εξηγεί την ψυχοσύνθεση όλων εκείνων των δισεκατομμυρίων ανθρώπων, που ενώ αγωνίζονται να ξεκινήσουν την δική τους ζωή, δεν τολμούν να κόψουν τους ομφάλιους λώρους. Σέρνουν μαζί τους είτε συμβολικά, είτε κυριολεκτικά, τους γονείς τους, όχι για να τους φροντίζουν σε περίπτωση ασθένειας, όπως είναι το ηθικό χρέος των παιδιών, ούτε για την ψυχική επαφή, αλλά επειδή δεν τολμούν να αναλάβουν την ευθύνη της ζωής τους. Οι γονείς από την άλλη ενώ διδάσκουν στα παιδιά τους την ζωή, ώστε κάποτε να μπορέσουν να δημιουργήσουν την δική τους, φοβούνται ταυτόχρονα την ώρα εκείνη. Όταν δηλαδή τα παιδιά τους αξιοποιήσουν αυτά που έμαθαν από το σπίτι τους, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα φύγουν. Ο φόβος αυτός των γονιών τους εξαναγκάζει, πάντοτε υποσυνείδητα, να τοποθετήσουν μια "ωρολογιακή βόμβα" μέσα στην ψυχή των παιδιών, η οποία θα εκραγεί με την ενηλικίωσή τους και ακόμα χειρότερα, όταν παντρευτούν. Κάποιες ανασφάλειες και κάποιες ενοχές, που πάντοτε θα κρατάνε τα παιδιά τους δεμένα μαζί τους. Αυτά είναι υποσυνείδητα μηνύματα ανασφάλειας που μεταφράζονται σαν "ποτέ δεν θα μπορέσεις μόνος σου, πάντοτε θα με χρειάζεσαι" και μηνύματα ενοχών, που σημαίνουν "αν εσύ φύγεις εγώ θα δυστυχήσω".
Θέλω, τελειώνοντας να προλάβω την εξής παρεξήγηση. Είναι ηθικό χρέος μας να προσφέρουμε στους γονείς μας όλη εκείνη την βοήθεια και αγάπη που τους χρειάζεται. Το γεγονός ότι πολλές φορές είναι απαραίτητο να αμυνθούμε από τα ελαττώματά τους, δεν σημαίνει ότι απαλείφεται το μεγάλο μας χρέος προς αυτούς. Δεν θα το ξεπληρώσουμε όμως παραμένοντας για πάντα εξαρτώμενοι από αυτούς, αλλά δίνοντάς τους ότι πραγματικά χρειάζονται. Δείτε τι πραγματικά χρειάζονται οι γονείς σας και μην αγχώνεστε για να ικανοποιήσετε τα ελαττώματά τους. Αυτά ας μείνουν ανικανοποίητα. Ικανοποιήστε τις αληθινές τους ανάγκες.
Έχουμε ήδη πει πολλά. Ίσως δεν χρειάζεται να επεκταθούμε περισσότερο. Ας χαλαρώσουμε λιγάκι σε σχέση με τα παιδιά μας. Δεν είμαστε ούτε εμείς ούτε αυτά οι εκλεκτοί του Θεού. Έχουν ελαττώματα και αδυναμίες και εμείς δεν έχουμε πάντα δίκιο. Και για να είμαστε ειλικρινείς, το λεγόμενο "δίκιο", που κατά μια περίεργη σύμπτωση συνεχώς είναι με το μέρος το δικό μας και των παιδιών μας, δεν είναι παρά ο μεταμφιεσμένος εγωισμός μας. Δεν χρειάζεται να υπερασπιζόμαστε συνέχεια το "μεγαλείο" της οικογένειάς μας, δεν υπάρχει λόγος για τόση ταύτιση. Δεν χρειάζεται να μαυρίσουμε την ψυχή των παιδιών μας και τη δική μας επίσης, για να εκπληρώσουν αυτά τις δικές μας ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες. Δεν χρειάζεται να είναι πάντα πρώτα για να "δείξουμε" σε όλους τι αξίζουμε. Μετατρέψαμε την ζωή μας σε πρωταθλητισμό. Τα παιδάκια όμως θέλουν να παίξουν τα δικά τους παιχνίδια, όχι τα δικά μας. Ας τα αφήσουμε λοιπόν στην ησυχία τους να ζήσουν την ζωή τους και ας επιτρέψουμε στο εγώ μας να ξεφουσκώσει λιγάκι. "Τα παιδιά μου…", "εγώ…εμείς…", "είναι δυνατόν το δικό μου το παιδί να έχει κάνει αυτό;…". Και όμως κυρίες και κύριοι, το δικό σας παιδί το έκανε! Και όχι μόνο αυτό, αλλά πιθανώς το δικό σας παιδί να είναι μια μετριότητα, όπως μετριότητα ίσως να είστε και εσείς…
ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
ΠΩΣ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΗΝ ΠΕΘΕΡΑ ΣΑΣ
Το θέμα αυτό έχει μεγάλη σημασία για την ανατροφή των παιδιών, διότι αφορά την ισορροπία και την αξιοπιστία της οικογενειακής εστίας. Μια σταθερή οικογένεια σχετίζεται με την σταθερότητα και την ισχύ του χαρακτήρα των γονιών, πράγμα που αντανακλά στο αίσθημα ασφάλειας και σεβασμού στην ψυχή των παιδιών. Όταν ο οποιοσδήποτε εκτός οικογένειας, μπορεί να έρθει και να μοιράζει διαταγές στους γονείς, για θέματα που αφορούν ένα σπίτι που δεν είναι δικό του, αυτό σημαίνει ότι οι ίδιοι οι γονείς έχουν καταντήσει πλέον, όπως θα λέγαμε αστειευόμενοι, "υποδιοικητές του εαυτού τους". Η οικογένεια είναι ένα "ξέφραγκο αμπέλι" και τα παιδιά το αισθάνονται αυτό. Όταν λέμε για κάποιον εκτός οικογένειας εννοούμε όλους εκτός των γονιών. Το οικογενειακό κύτταρο αποτελείται από τους γονείς και τα παιδιά. Όλοι οι υπόλοιποι, παππούδες, γιαγιάδες, θείοι, ξαδέλφια, είναι ο ευρύτερος οικογενειακός κύκλος μας και κατά την γνώμη μου δεν έχουν και δεν πρέπει να τους δοθεί καμία εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις, αντί για τους γονείς.
Θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί υπάρχουν συνεχείς τριβές μεταξύ ενός ζευγαριού και ατόμων του ευρύτερου οικογενειακού τους κύκλου. Γιατί ανακατεύονται τόσοι πολλοί στην προσωπική ζωή του ζεύγους, στο σπίτι τους, στο που θα βάλουν τα έπιπλά τους, στο πως θα φροντίσουν και πως θα αναθρέψουν τα παιδιά τους. Για να καταλάβουμε γιατί συμβαίνουν όλα αυτά, πρέπει να απαντήσουμε με απόλυτη ειλικρίνεια στην εξής ερώτηση: Αισθάνομαι σίγουρος ότι έχω τα προσόντα να δημιουργήσω δική μου οικογένεια; Μπορώ να ζήσω χωρίς την συνεχή υλική και συναισθηματική στήριξη των γονιών μου;
Εδώ λοιπόν βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Στην ανασφάλεια, στην ανωριμότητα. (Καλό είναι βέβαια να υπάρχει και οικονομική ανεξαρτησία, γιατί η βοήθεια που θα πάρετε από τους συγγενείς σας, μπορεί κάποτε να σας ζητηθεί πίσω με την μορφή ποικίλων ανταλλαγμάτων. Μπορεί να σας ζητηθεί να κάνετε αυτό που σας λένε, είτε για να σας βοηθήσουν, είτε αναδρομικά. Σπάνια θα βρείτε άνθρωπο να σας βοηθήσει χωρίς να σας ζητήσει να τον υπακούσετε σε ό,τι του "καπνίσει", χωρίς να απαιτήσει να αναθρέψετε τα παιδιά σας όπως θέλει αυτός. Και γιατί να μην το κάνει; Αφού σας πληρώνει). Φανταστείτε μια γυναίκα που δεν έχει ωριμάσει πλήρως σαν προσωπικότητα. Παρ' όλα αυτά παντρεύτηκε και έγινε μητέρα, κάνοντας δικά της παιδιά. Η ανασφάλεια που αισθάνεται, η έλλειψη αυτοπεποίθησης, θα την αναγκάσει ασυναίσθητα να ζητήσει την υποστήριξη της δικής της μητέρας. Αυτό συνήθως δεν λέγεται ευθέως, αλλά με μηνύματα της γλώσσας του σώματος και του τόνου της φωνής. Εκπέμπει υποσυνείδητα μηνύματα ανασφάλειας τα οποία η μητέρα της αποκωδικοποιεί, ασυναίσθητα και αυτή ,και να την καθημερινά μέσα στο σπίτι της κόρης της, για να την "σώσει". Στην ουσία την έχει καλέσει η ίδια η κόρη της, χωρίς όμως τις περισσότερες φορές να της το πει με λόγια. Η μητέρα λοιπόν της γυναίκας αυτής, εμφανίζεται στο σπίτι της κόρης της σαν σωτήρας της. Όχι μόνο την "βοηθάει" γιατί πιστεύει ότι δεν είναι άξια, αλλά αναπτύσσει και μια έχθρα ενάντια στον γαμπρό της, ο οποίος όχι απλώς την πήρε από κοντά της, αλλά την βασανίζει επίσης, αφήνοντάς την έγκυο, έχοντας απαιτήσεις από αυτήν, φορτώνοντάς την με υποχρεώσεις. Η κόρη λοιπόν είναι ανάξια και θύμα επιπλέον. Και ο γαμπρός είναι ο θύτης. Αναγνωρίζετε εδώ το σύνδρομο της πεθεράς;
Να λοιπόν το μεγάλο μυστικό. Η πεθερά σας δεν ανακατεύεται από μόνη της, αλλά της το επιτρέπει η κόρη της, δηλαδή η γυναίκα σας. Η γυναίκα σας της έχει δώσει όλα αυτά τα δικαιώματα, υποσυνείδητα ασφαλώς, γιατί δεν έχει ωριμάσει αρκετά για να γίνει σύζυγος και μητέρα. Εσείς δεν μπορείτε να "συμμαζέψετε" την πεθερά σας, γιατί ενεργεί από θέση ισχύος. "Αφού με χρειάζεται η κόρη μου. Εσύ τι ανακατεύεσαι;" Μην χάνετε λοιπόν τον χρόνο σας συζητώντας και μαλώνοντας με την πεθερά σας. Την συζήτηση αυτή πρέπει να την κάνετε με την γυναίκα σας. Αυτή είναι το κλειδί. Επίσης εξετάστε πολύ καλά την δική σας μητέρα, μήπως οι δικές σας ανασφάλειες την έχουν παρασύρει στο σπίτι σας και την έχουν διορίσει αφεντικό της γυναίκας σας. Τότε η γυναίκα σας είναι που χάνει τον χρόνο της μαλώνοντας με την πεθερά της. Πρέπει να συζητήσει μαζί σας.
Υπάρχουν πολλοί που θα σας πουν ότι λένε συνεχώς στην δική τους μητέρα να μην ανακατεύεται, αλλά αυτή επιμένει. Και ερωτώ εγώ: Αφού της το λετε συνέχεια γιατί δεν το σέβεται; Είστε σίγουρος ότι της το λετε; Τι θέλω να πω. Μπορεί εμείς να λέμε με τα λόγια "όχι", όμως το συναίσθημα που συνοδεύει αυτό το όχι, να λεει "ναι". Ενδέχεται οι κεραίες της μητέρας σας να συλλαμβάνουν αυτό το "ναι" του συναισθήματός σας, που κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Είναι η μητρική διαίσθηση, που έχει σκοπό να προστατεύσει τα παιδιά της (αν και εδώ είναι παραποιημένη) και συλλαμβάνει αυτά τα κρυμμένα μηνύματα. Να ένα καλό κριτήριο για το αν είστε ανασφαλής. Ασχετα με το τι εσείς πιστεύετε για τον εαυτό σας, αν η μητέρα σας δεν σας ακούει και συνεχίζει να ανακατεύεται στην οικογένειά σας, τότε είστε ανασφαλής. Εσείς της λετε να σας αφήσει ήσυχους, αλλά το εκπεμπόμενο συναίσθημά σας είναι μια έκκληση για βοήθεια. Το όχι σας είναι ξεψυχισμένο και τα μηνύματα που στέλνετε είναι αντιφατικά.
Συνοψίζω το σκεπτικό μου. Κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την πεθερά του, γιατί αυτή ανακατεύεται με "εξουσιοδότηση" του ανασφαλούς και ανώριμου παιδιού της. Το πρόβλημα δεν επιλύεται με διαμάχες, αλλά μόνο αν ωριμάσει το παιδί της και "σταματήσει" την δική του μητέρα. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για την δική του οικογενειακή πλευρά. Εγώ θα πρέπει να δώσω το σαφές μήνυμα στην μητέρα μου, στον πατέρα μου, στους υπόλοιπους εξ' αίματος συγγενείς μου, ότι είμαι ικανός να διευθύνω την προσωπική μου ζωή και αν χρειαστώ κάποια βοήθεια, θα την ζητήσω εγώ ο ίδιος. Έτσι θα σταματήσω τις επεμβάσεις από την δική μου οικογένεια, αν είμαι βέβαια απολύτως ξεκαθαρισμένος με τον εαυτό μου, γεμάτος αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Αν κάνει το ίδιο και η γυναίκα μου από την δική της πλευρά, τότε η πόρτα του σπιτιού μας θα κλείσει για όλες τις προσπάθειες των επίδοξων αφεντικών μας και θα είναι ανοικτή μόνο για επισκέπτες, συγγενείς ή φίλους, που θα σεβαστούν τους κανόνες που θα θέσουμε στο σπίτι μας εμείς και κανένας άλλος. Θα σεβαστούν το γεγονός ότι βρίσκονται σε ένα ξένο σπίτι, σε μια ξένη οικογένεια, που ζουν παιδιά που δεν είναι δικά τους. Ακούγεται σκληρό, αλλά έτσι είναι. Αν τα παιδιά μου παντρευτούν, τότε θα δημιουργήσουν δική τους οικογένεια στην οποία δεν θα έχω θέση, παρά μόνο ως παππούς. Τα παιδιά των παιδιών μου δεν είναι δύο φορές παιδιά μου, όπως λέγεται, αλλά μόνο μισή φορά. Εγώ δεν είμαι "υπερπατέρας" τους, αλλά ο παππούς τους. Ιεραρχικά κάτω από τους φυσικούς τους γονείς. Άρα πρέπει να μπω στην θέση μου από μόνος μου. Η θέση μου είναι παππούς και επισκέπτης. Τίποτα περισσότερο. Αν δεν μπω στην θέση που μου ανήκει, τότε ή θα μετατραπώ σε έναν δυνάστη, αποδεικνύοντας ότι δεν έχω αναθρέψει σωστά τα παιδιά μου γιατί εύκολα υποδουλώνονται, ή θα με βάλει στην θέση μου το ίδιο μου το παιδί και αυτό δεν θα μου αρέσει καθόλου. Ο κύκλος μου ως πατέρας ανήλικου παιδιού κλείνει και ανοίγει ένας νέος κύκλος, πατέρα ενήλικου ανθρώπου και ενδεχομένως κύκλος παππού. Εδώ οι ευθύνες είναι πολύ λιγότερες και η εξουσία μηδαμινή. Δεν ζει πλέον το παιδί μας στο δικό μας σπίτι, όπου διατάζουμε εμείς, αλλά έχει δημιουργήσει το δικό του. Εκεί έχει όλη την ευθύνη και εμείς δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να μπαίνουμε με έναν αέρα εξουσίας, αλλά με σκυμμένο το κεφάλι, σεβόμενοι τον ιερό χώρο της δικής του οικογένειας.
Όλα αυτά τα οικογενειακά προβλήματα και οι διαμάχες που διαιωνίζονται, όπου προσπαθούμε να προασπίσουμε την ανεξαρτησία της οικογένειάς μας, το δικαίωμά μας να παίρνουμε εμείς τις αποφάσεις μέσα στο σπίτι μας, αλλά οι παρείσακτοι δεν λένε να σταματήσουν να επεμβαίνουν, οφείλονται στο ότι εκπέμπουμε χλιαρά και αντιφατικά μηνύματα. Το όχι μας δεν είναι αρκετά αποφασιστικό, γιατί υπονομεύεται από την ίδια μας την ανασφάλεια και ενώ προσπαθούμε να ανακτήσουμε τα δικαιώματά μας, ταυτόχρονα το συναισθηματικό μήνυμα που εκπέμπουμε είναι ακριβώς το αντίθετο. Δεν αξίζω, δεν μπορώ, ελάτε να αποφασίσετε εσείς αντί για μένα. Και φυσικά όλοι εκείνοι που δεν έχουν με τι να ασχοληθούν στην ζωή τους, βρίσκουν την ευκαιρία να διοικήσουν μια οικογένεια που δεν είναι δική τους. Εδώ βέβαια θέλει πολύ προσοχή μήπως και εμείς είμαστε ένας τέτοιος άνθρωπος, που έχει την παρασιτική νοοτροπία να εισβάλει σε ξένο χώρο, για να νοιώσει ότι είναι κάποιος. Μήπως έχουμε υψώσει τις "κεραίες" μας και ψάχνουμε πυρετωδώς, για ρήγματα στις άμυνες των άλλων ανθρώπων, προκειμένου να απομυζήσουμε την δική τους ζωή, γιατί δεν έχουμε δική μας; Και πως θα έχουμε δική μας ζωή, όταν δεν έχουμε δικό μας εαυτό; Ζούμε μήπως μέσω των άλλων; Έχουμε προσκολληθεί στην δική τους ζωή; Αισθανόμαστε ότι για να αξίζουμε κάτι πρέπει οι άλλοι να μας δίνουν οπωσδήποτε σημασία;
Εδώ λοιπόν είναι το τελικό συμπέρασμα για την προέλευση και για την θεραπεία όλων αυτών των καταστάσεων. Όταν έχουμε δικό μας εαυτό - πράγμα που φαίνεται από την γνήσια αυτοπεποίθησή μας και από τον σεβασμό που δείχνουμε στον προσωπικό "χώρο" των άλλων, αλλά και στον δικό μας - όλοι οι εισβολείς, οι συγγενείς μας και η πεθερά μας θα αντιμετωπιστούν εύκολα. Επίσης θα αποφύγουμε στο μέλλον να μετατραπούμε εμείς οι ίδιοι πλέον σε κακιά πεθερά. Είναι θέμα ξεκαθαρίσματος με τον εαυτό μας. Και όπως έχει ειπωθεί κάπου: Το όχι να είναι όχι και το ναι, ναι.
Έχει μεγάλη σημασία για τα παιδιά μας, αλλά και για μας, να είμαστε πάντοτε στην θέση μας. Αφού είμαστε γονείς, ας είμαστε γονείς. Θα συμπεριφερόμαστε σαν γονείς, θα παίρνουμε εμείς τις αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε. Δεν θα τις πάρουν οι άλλοι. Αν είμαστε παιδιά, τότε ας συμπεριφερόμαστε ανάλογα με την ηλικία μας. Ένας τριαντάχρονος δεν είναι φυσιολογικό να χρειάζεται συνεχώς την ηθική υποστήριξη των γονιών του, σαν να είναι δεκάχρονο παιδί. Πρέπει να ωριμάσει και να "μπει" στον ρόλο της ηλικίας του, ανάλογα πάντα με την ιδιοσυγκρασία του και τις συνθήκες της ζωής του. Αν το καταφέρουμε αυτό θα διαπιστώσουμε ότι δεν χρειάζεται να υπερασπιζόμαστε συνεχώς τον εαυτό μας. Η ίδια μας η στάση θα μεταδίδει το σωστό μήνυμα στο περιβάλλον μας και θα γινόμαστε σεβαστοί, χωρίς διαμάχες και χωρίς ιδιαίτερο αγώνα. Τα παιδιά μας θα το αισθανθούν αυτό, προς μεγάλη τους ανακούφιση, γιατί να ξέρετε ότι δεν χρειάζονται άλλους συνομήλικους φίλους με ανώριμη συμπεριφορά. Έχουν πολλούς τέτοιους, γιατί είναι παιδιά. Χρειάζονται όμως ώριμους γονείς.
Ως γονείς πρέπει να αποφύγουμε το εξής λάθος, που οι περισσότεροι το κάνουν χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να γίνουν ανεξάρτητοι άνθρωποι, να ζήσουν την δική τους ζωή, όπως είναι το σωστό. Δηλαδή με το ένα χέρι τα σπρώχνουμε ώστε κάποτε να μπορέσουν να φύγουν, με το άλλο όμως χέρι τα κρατάμε και δεν λέμε να τα αφήσουμε. Το κράτημα αυτό στην πράξη είναι ο εμβολιασμός τους με το αίσθημα της ανασφάλειας, με τον προγραμματισμό ότι πάντα θα μας χρειάζονται. Αυτό εξηγεί την ψυχοσύνθεση όλων εκείνων των δισεκατομμυρίων ανθρώπων, που ενώ αγωνίζονται να ξεκινήσουν την δική τους ζωή, δεν τολμούν να κόψουν τους ομφάλιους λώρους. Σέρνουν μαζί τους είτε συμβολικά, είτε κυριολεκτικά, τους γονείς τους, όχι για να τους φροντίζουν σε περίπτωση ασθένειας, όπως είναι το ηθικό χρέος των παιδιών, ούτε για την ψυχική επαφή, αλλά επειδή δεν τολμούν να αναλάβουν την ευθύνη της ζωής τους. Οι γονείς από την άλλη ενώ διδάσκουν στα παιδιά τους την ζωή, ώστε κάποτε να μπορέσουν να δημιουργήσουν την δική τους, φοβούνται ταυτόχρονα την ώρα εκείνη. Όταν δηλαδή τα παιδιά τους αξιοποιήσουν αυτά που έμαθαν από το σπίτι τους, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα φύγουν. Ο φόβος αυτός των γονιών τους εξαναγκάζει, πάντοτε υποσυνείδητα, να τοποθετήσουν μια "ωρολογιακή βόμβα" μέσα στην ψυχή των παιδιών, η οποία θα εκραγεί με την ενηλικίωσή τους και ακόμα χειρότερα, όταν παντρευτούν. Κάποιες ανασφάλειες και κάποιες ενοχές, που πάντοτε θα κρατάνε τα παιδιά τους δεμένα μαζί τους. Αυτά είναι υποσυνείδητα μηνύματα ανασφάλειας που μεταφράζονται σαν "ποτέ δεν θα μπορέσεις μόνος σου, πάντοτε θα με χρειάζεσαι" και μηνύματα ενοχών, που σημαίνουν "αν εσύ φύγεις εγώ θα δυστυχήσω".
Θέλω, τελειώνοντας να προλάβω την εξής παρεξήγηση. Είναι ηθικό χρέος μας να προσφέρουμε στους γονείς μας όλη εκείνη την βοήθεια και αγάπη που τους χρειάζεται. Το γεγονός ότι πολλές φορές είναι απαραίτητο να αμυνθούμε από τα ελαττώματά τους, δεν σημαίνει ότι απαλείφεται το μεγάλο μας χρέος προς αυτούς. Δεν θα το ξεπληρώσουμε όμως παραμένοντας για πάντα εξαρτώμενοι από αυτούς, αλλά δίνοντάς τους ότι πραγματικά χρειάζονται. Δείτε τι πραγματικά χρειάζονται οι γονείς σας και μην αγχώνεστε για να ικανοποιήσετε τα ελαττώματά τους. Αυτά ας μείνουν ανικανοποίητα. Ικανοποιήστε τις αληθινές τους ανάγκες.
ΗΡΕΜΗΣΤΕ
Έχουμε ήδη πει πολλά. Ίσως δεν χρειάζεται να επεκταθούμε περισσότερο. Ας χαλαρώσουμε λιγάκι σε σχέση με τα παιδιά μας. Δεν είμαστε ούτε εμείς ούτε αυτά οι εκλεκτοί του Θεού. Έχουν ελαττώματα και αδυναμίες και εμείς δεν έχουμε πάντα δίκιο. Και για να είμαστε ειλικρινείς, το λεγόμενο "δίκιο", που κατά μια περίεργη σύμπτωση συνεχώς είναι με το μέρος το δικό μας και των παιδιών μας, δεν είναι παρά ο μεταμφιεσμένος εγωισμός μας. Δεν χρειάζεται να υπερασπιζόμαστε συνέχεια το "μεγαλείο" της οικογένειάς μας, δεν υπάρχει λόγος για τόση ταύτιση. Δεν χρειάζεται να μαυρίσουμε την ψυχή των παιδιών μας και τη δική μας επίσης, για να εκπληρώσουν αυτά τις δικές μας ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες. Δεν χρειάζεται να είναι πάντα πρώτα για να "δείξουμε" σε όλους τι αξίζουμε. Μετατρέψαμε την ζωή μας σε πρωταθλητισμό. Τα παιδάκια όμως θέλουν να παίξουν τα δικά τους παιχνίδια, όχι τα δικά μας. Ας τα αφήσουμε λοιπόν στην ησυχία τους να ζήσουν την ζωή τους και ας επιτρέψουμε στο εγώ μας να ξεφουσκώσει λιγάκι. "Τα παιδιά μου…", "εγώ…εμείς…", "είναι δυνατόν το δικό μου το παιδί να έχει κάνει αυτό;…". Και όμως κυρίες και κύριοι, το δικό σας παιδί το έκανε! Και όχι μόνο αυτό, αλλά πιθανώς το δικό σας παιδί να είναι μια μετριότητα, όπως μετριότητα ίσως να είστε και εσείς…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου